در دنیای امروز سرقت و دزدی روز به روز در حال گسترش است و سارقان به دلایل مختلف از هر فرصتی برای سرقت استفاده می‌کنند. اما دانستن انواع دزدی و مجازات هر نوع دزدی برای هر فردی واجب است. با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید تا انواع سرقت و مجازات آن را با هم بررسی کنیم.
سرقت و دزدی
سرقت در ماده 267 قانون مجازات اسلامی اینگونه تعریف شده است: ربودن مال متعلق به غیر.
برای اینکه جرم صورت بگیرد باید 3 رکن داشته باشد:
الف) عنصر مادی:
به عملی که باید از سمت سارق اتفاق بیافتد تا جرم صورت پذیرد. در سرقت عنصر مادی به معنای جابه جا کردن و برداشتن و پنهانی بودن عمل ربایش است. لذا لازم است که سارق بدون رضایت مالکک یا متصرف چه به صورت علنی چه به صورت پنهانی اموال را به سرقت ببرد
ب) عنصر معنوی:
قبل از این که سرقت اتفاق بیافتد؛ شخص باید قصد آنجام آن را داشته باشد و از قبل برای آن تصمیم گرفته باشد. پس برای اینکه یک شخص مرتکب به جرم سرقت بشود لازم است که قصد انجام دزدی را داتشته باشد و بداند که مالی را که قرار است به سرقت ببرد متعلق به شخص دیگری است.
ج) عنصر قانونی:
اگر یک عملی در قانون جرم بوده و انجام آن در جامعه مجازات نیز داشته باشد؛ عنصر قانونی سرقت نامیده می‌شود. برای تمامی جرم‌ها و مجازات نیاز به این عنصر است.
ویژگی‌های مال ربوده شده:
اموالی که به سرقت در می‌آیند باید یک سری ویژگی داشته باشد تا بتوان به آن گفت سرقت:
- مالی که دزدیده می‌شود حتما باید شی باشد و قابلیت جا به جایی و انتقال داشته باشد.
- باید در زمان سرقت مالکیت مال دزدیده شده متعلق به شخص دیگری باشد.
- مال دزدیده شده باید از مالکیت صاحبش خارج شده و به تصرف سارق درآید.
انواع سرقت
سرقت بر حسب نوع میزان مجازات و ماهیت آن به اشکال مختلف دسته بندی می‌شوند:
سرقت حدی:
سرقت حدی خود نیز به 2 دسته با شرایط خاص و راهزنی تقسیم می‌شود
الف) سرقت حدی با شرایط خاص:
سرقت باید مخفیانه باشد؛ یعنی مالک اموال ربوده شده متوجه عملیات دزدی نشود. بنابراین سرقتی که با علم صاحب مال انجام شود؛ مجازات حد نخواهد داشت.
مال باید از محل خود خارج شود. این خارج شدن معلول ورود سارق به محل جسم است که به اصطلاح هتک حرز نامییده می‌شود.
سرقت در زمانی مجازات حد دارد که در سال قحطی صورت نگرفته باشد. اگر فرد محتاجی به خاطر تامین نیاز‌های اولیه زندگی درست به دزدی بزند، مجازات حد ندارد.
ب) سرقت حدی با راهزنی:
طبق ماده 281 قانون مجازات اسلامی مقرر شده: «راهزنان، سارقان و قاچاقچیانی که دست به سلاح ببرند و موجب سلب امنیت مردم و راه‌ها شوند محاربند.» بنابراین می‌توان راهزنی را به این گونه تعریف کرد:
گرفتن اموال مسافرین و عابرین در مسیر و خیابان با غافلکیری و تهاجم مسلحانه.
سرقت تعریزی:
می‌توان گفت هر گونه سرقتی که شرایط سرقتی حدی را نداشته باشد تعریزی است. البته سرقت تعریزی نیز به دو دسته ساده و مشدد تقسیم می‌شود.
الف) سرقت تعریزی ساده:
این نوع سرقت ساده ترین نوع سرقت است و با ربودن مال بدون علم، اطلاع و رضایت صاحب مال محقق می‌شود و مجازات آن کمترین مجازات سرقت یعنی سه ماه و یک روز تا 2 سال حبس و تا 774 ضربه شلاق است.
ب) سرقت تعریضی مشدد:
هر گونه سرقت که با یک یا چند عامل از عوامل تشدید مجازات بوده و مجازات آن شدیدتر از مجازات سرقت ساده باشد.
عوامل تشدید در مجازات: سرقت در شب، تعدد سارقان، سرقت مسلحانه، بالا رفتن از دیوار، شکستن حرز( که در بالا توضیح داده شد)، بکار بردن کلید ساختگی، سرقت از محل مسکونی، سرقت همراه با آزار و تهدید، سرقت از محل‌های عمومی، سرقت آب، برق و کاز و ….
